Τα Ιωάννινα μετά την επανάσταση το 1821

Το 1828 ιδρύεται η Ζωσιμαία Σχολή με χορηγία των αδελφών Ζωσιμάδων σε περίοδο δύσκολη για την πόλη .

                                

                                                         Η Ζωσημαία σχολή

Το 1869 μεγάλο μέρος της πόλης καταστράφηκε από πυρκαγιά, όμως ανακατασκευάστηκε γρήγορα. Σχολειά κοινωφελή ιδρύματα αλλά κύριος η αγορά κατασκευάστηκαν με σχέδια του Γερμανού αρχιτέκτονα Χολτς.

   Στις 21 Φεβρουαρίου 1913 τα Ιωάννινα απελευθερώθηκαν από τους Βαλκανικούς Πολέμους και ενσωματώθηκαν στο Ελληνικό Κράτος.

                           

                                 Εβραίοι πρόσφυγες έτοιμοι να φύγουν για την Πολωνία

Το 1943, κατά την διάρκεια της Γερμανικής κατοχής, σχεδόν το σύνολο της Εβραϊκής κοινότητας της πόλης (Ρωμανιώτες), εστάλησαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Πολωνία και τη Γερμανία, από τους οποίους ελάχιστοι επέστρεψαν. Η Εβραϊκή Συναγωγή Ιωαννίνων διατηρείται μέχρι σήμερα .



                             

                                                Η Εβραϊκή συναγωγή στα Ιωάννινα

Από τα Ιωάννινα ήταν και ο επίσκοπος Διονύσιος ο Φιλόσοφος, που υπήρξε αρχηγός σε ένα από τα σημαντικότερα επαναστατικά κινήματα στην περίοδο της Τουρκοκρατίας. Αργότερα ο Διονύσιος ο Φιλόσοφος ονομάστηκε Σκυλόσοφος εξαιτίας του αποτυχημένου κινήματος του εναντίον των Τούρκων. Πέθανε με μαρτυρικό θάνατο στα Ιωάννινα. Ώμος παρά την αποτυχία του κινήματος του , κατάφερε να ξεσηκώσει πολλούς κατοίκους της υπαίθρου εναντίον των Οθωμανών.

Ο Διονύσιος φιλόσοφος 

(Μουσείο κέρινων ομοιωμάτων Π. Βρέλλη)